Ważnym elementem budującym tożsamość społeczności jest niewątpliwie mit założycielski. Historia legendarnego powstania zawarta w przekazywanej od wieków historii. W Polsce mamy opowiadanie o Lechu, Czechu i Rusie, w Korei zaś legenda o Dan-Gunie. Co można z niej wyciągnąć na temat początków państwa koreańskiego oraz jaki jest jej aktualny wpływ na Koreę Południową?
Treść Legendy
Boska istota Hwan-ung zesłany na własne życzenie na ziemię, pojawił się tam, korzystając ze świętej brzozy, rosnącej na górze Taebaeksan, aby ulżyć ludzkości w jej trudach. Według legendy to on nauczył ludzi zasad ładu społecznego i politycznego zostając “niebiańskim królem”. Jednak ludzie nie byli jedynymi istotami, które prosiły o wstawiennictwo Hwan-unga. Pewnego razu tygrysica i niedźwiedzica zwróciły się do niego z życzeniem, aby zamienił je on w kobiety. Miłościwy Bóg przystał na ich prośby, pod warunkiem, że uda się im wytrzymać sto dni w ciemnej jaskini, żywiąc się jedynie piołunem i czosnkiem.
Tygrysica po pewnym czasie poddała się w staraniach, opuszczając jaskinię. Niedźwiedzicy udało się wypełnić postawione przed nią wyzwanie, za co została nagrodzona ludzką postacią. Forma, jaką nadał jej Hwan-ung była jednak tak szkaradna, że żaden człowiek nie chciał się do niej zbliżyć. Zafrasowany Bóg postanowił w ramach rekompensaty, osobiście zaspokoić jej pragnienia w wyniku czeku w 2333 r.p.n.e. przyszedł na świat Dan-gun Wanggeom, w dosłownym tłumaczeniu “władca brzozy”. Przyszły założyciel państwa Joseon, będącego pierwszą udokumentowaną strukturą państwową na terenie dzisiejszej Korei. Według legendy rządził on tym państwem przez 1211 lat, po czym przekazał władzę Gija, sam zaś udał się w góry, zamieniając się w bóstwo natury- Sansina.
Co można wyciągnąć z tej legendy
Według aktualnych badań przypuszcza się, że treść wyżej opisanej legendy sięga około III w. p.n.e. Tego typu opowieści są swego rodzaju odbiciem, panujących na danym regionie kultów i wierzeń w okresie jej powstania. Dlatego w tym przypadku na pierwszy plan wychodzą motywy szamanizmu oraz animizmu. Niedźwiedzica oraz tygrysica, prawdopodobnie są wynikiem wpływu ludów Syberyjskich, wśród których te dwa zwierzęta niezwykle często się pojawiały. Oprócz tego pojawia się symbolika świętego drzewa, będącego pomostem między sferą sacrum i profanum. Warto także zwrócić uwagę na zakończenie, gdzie Dan-gun zamienia się bóstwo natury, będące dalej zwierzchnikiem i istotą, do której jego następcy mogą się zwracać o wstawiennictwo. Jeżeli zaś chodzi o bardziej dosłowne tłumaczenie, według badaczy zwierzęce symbole odnoszą się do plemion szamańskich, które zostały znalezione przez pierwszych władców Joseon na terenach półwyspu.
Dan-Gun w XX i XXI wieku
Renesans kultu Dan-guna miał miejsce w trakcie okupacji japońskiej. Wzrost społecznej świadomości o narodowych symbolach przyczynił się do odnowy języka narodowego oraz znajdowaniu ważnych elementów pamięci narodowej, właśnie takich jak legenda o powstaniu państwa. Jedną z reperkusji tego stanu rzeczy, było powstanie sekty Daejonggyo, zbudowanej wokół postaci mitycznego założyciela Joseon. Istnieje ona do dzisiaj, lecz ma znikomą rolę w społeczeństwie. W powszechnej świadomości Dan-gun jest założycielem państwa koreańskiego, którego początek celebrowany jest 3 października jako święto państwowe.
