Manipulacja zbiorową świadomością to proces, w którym jednostki lub grupy wykorzystują różne narzędzia i techniki, aby wpłynąć na percepcję, przekonania i zachowania innych ludzi w sposób zamierzony i celowy. Jednym z głównych zadań jest wyeliminowanie wszelkiej możliwej zdolności krytycznego myślenia, zmuszenie ich do przyjęcia argumentów za wiarą i nie sprawdzania faktów.
Historia się powtarza?
“Dajcie mi media, a zrobię stado świń z każdego narodu”. To słowa jednego z głównych zbrodniarzy nazistowskich i mistrza propagandy, Josepha Goebbelsa. Wydawałoby się, że w warunkach wolności uzyskiwania jakichkolwiek informacji i rozwoju potencjału intelektualnego jego techniki nie mogą działać. Ale metody sformułowane przez osobistego przyjaciela Hitlera są z powodzeniem stosowane do dziś. Kiedyś obywatele III Rzeszy okrutnie płacili za ślepą wiarę. Minęło 77 lat i historia się powtarza. Prawa propagandy mówią: wykwalifikowany manipulator może szybko zniewolić i pokierować masami, aby osiągnąć absolutnie dowolne cele. Teraz odbywa się to tymi samymi metodami, których używał nazistowski Goebbels.
W Rosji manipulacja zbiorową świadomością jest stosowana na różnych poziomach, od propagandy państwowej do dezinformację w internecie. Władze rosyjskie stosują propagandę i manipulację, aby zyskać poparcie i utrzymać władzę. Rosyjska telewizja państwowa, gazety i inne media kontrolowane przez władzę często przedstawiają narrację, która służy interesom politycznym reżimu. Media te wykorzystują różne techniki manipulacji, takie jak selektywna prezentacja faktów, fałszywe wiadomości i dezinformacja.
Rosyjskie władze również wykorzystują media społecznościowe do manipulacji zbiorową świadomością. Istnieją dowody na to, że Rosja wykorzystuje tzw. farmy trolli, czyli grupy ludzi, którzy są wynajmowani do publikowania fałszywych wiadomości i wpisów na forach dyskusyjnych, blogach i innych platformach internetowych. Celem jest szerzenie dezinformacji i wpływanie na opinie publiczne w innych krajach.
Manipulacja zbiorową świadomością w Rosji jest również stosowana w celu wpływania na wybory i wyniki referendum. Władze wykorzystują różne techniki manipulacyjne, takie jak dezinformacja i fałszywe informacje, aby wprowadzić zamieszanie i chaos w czasie kampanii wyborczych.
Metody czarnej propagandy
Rosyjska władza stosuje różne metody manipulacji, aby wpływać na percepcję i zachowania ludzi, zarówno w Rosji, jak i za granicą. Poniżej przedstawiam kilka najczęściej stosowanych metod manipulacji przez rosyjskie władze:
- Prowokacja polityczna
Naziści wierzyli, że prowokacja polityczna jest jednym z najsilniejszych środków manipulowania masami. Jedną z najsłynniejszych prowokacji nazistów jest atak SS przebranych za polskie mundury na niemiecką rozgłośnię radiową. Oskarżając Polskę o atak, III Rzesza uzasadniała swoją agresję militarną przeciwko temu krajowi.
Putin zorganizował swoje prowokacje, aby stworzyć pretekst do rozpoczęcia inwazji na Ukrainę – ostrzał opuszczonych budynków na terytorium Federacji Rosyjskiej, tak zwany “przełom ukraińskiego sprzętu”, wybuch samochodu na terytoriach DRL i ŁRL, teatralne usunięcie ludzi z Doniecka, rzekomo z powodu “ukraińskiego ostrzału”.
Rozprzestrzenianie się fałszywych informacji jest charakterystyczną cechą Rospropagandy. Po ataku rosyjscy propagandyści powiedzieli, że armia rosyjska została zmuszona do ataku na szpital położniczy i teatr dramatyczny, ponieważ było tam ukraińskie wojsko. Propagandyści dołączyli zdjęcia ukraińskich snajperów, którzy rzekomo znajdowali się na dachu tych budynków. Raport medialny próbujący potwierdzić wojskowe wykorzystanie szpitala położniczego pokazał zdjęcie czołgu i uzbrojonych mężczyzn przed budynkiem, który rzekomo jest szpitalem położniczym, ale budynek ten nie pokrywa się z żadnym z budynków w promieniu 1 km od szpitala w porównaniu ze zdjęciami satelitarnymi, pisze OBWE.
Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE opublikowało raport na temat naruszeń międzynarodowych norm humanitarnych i praw człowieka, zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości popełnionych na Ukrainie od 24 lutego 2022 r. OBWE uznała, że atak na szpital położniczy i teatr dramatyczny w ukraińskim Mariupolu jest zbrodnią wojenną Federacji Rosyjskiej, a dowody rosyjskich propagandystów są fałszywe.
- Wielorazowe powtarzanie – Ulubiona metoda Goebbelsa
Obowiązuje zasada “Kłamstwo powtórzone tysiąc razy staje się prawdą”. Jest starannie wykorzystywany przez media propagandowe Federacji Rosyjskiej, jest również wykorzystywany w tworzeniu reklam, podczas pisania sloganów. Sugestia niektórych informacji pojawia się poprzez ich ciągłe wstrzykiwanie do głów ludzi. W marketingu istnieje koncepcja “8 dotknięć klienta”, według którego uważa się, że po ośmiu razach osoba jest gotowa kupić produkty, które są agresywnie reklamowane, ze względu na powtarzający się ze wszystkich stron komunikat i psychologiczną akceptację zakupu.
Media sprzedają każdy pomysł, którego potrzebują, ludziom bez krytycznego myślenia. Dlatego sieć telewizyjna Federacji Rosyjskiej od 2014 roku stale się zmienia: było więcej bloków informacyjnych, a programy polityczne miały najlepszy czas antenowy. Wraz z początkiem wojny czas komunikatów informacyjnych i emisji tak zwanych “programów analitycznych” został zwiększony. Ludzie – zombie nie powinni mieć wyboru – są już dla nich stworzeni. Dlatego wszystko jest dokładnie wyjaśnione w telewizji, każdy fakt jest prezentowany tylko w odpowiednim świetle, by odbiorca wyciągnął jednoznaczne wnioski. Osoba nie powinna mieć żadnych wątpliwości co do poprawności i jednoznaczności oceny. Programy telewizyjne zastępują ich własne myślenie. Ludzie zaczynają mówić krótkimi hasłami z telewizji.
- Strach
Zastraszanie jest elementem strategii terrorystycznej. Celem jest nie tylko wpływ, ale także tworzenie niezbędnych wzorców zachowań wśród ludności. Na szali w umysłach ludzi należy umieścić dwa zła: jedno większe, przerażające i drugie mniejsze i dlatego bardziej akceptowalne. Metoda ta jest wykorzystywana w nastawianiu opinii publicznej w celu usprawiedliwienia zbrodni jednostek lub całych państw. W ten sposób przewodzeni ludzie sami wybiorą mniejsze zło na zasadzie wyboru bez wyboru.
Podsumowując
Rosja stosuje manipulacje w celu osiągnięcia swoich celów politycznych i geopolitycznych. Władze rosyjskie dążą do zwiększenia swojego wpływu na arenie międzynarodowej, ochrony swoich interesów narodowych i zachowania stabilności w kraju. Manipulacje służą także wzmocnieniu pozycji władzy i utrzymaniu jej poparcia wśród społeczeństwa. Historycy najlepiej wiedzą, jak potoczą się wydarzenia rozgrywające się dzisiaj – historia się powtarza, czasami ze strasznymi podobieństwami, ponieważ stosuje się te same metody manipulacji. Propaganda jest najpotężniejszą bronią przeciwko człowiekowi i każdy powinien zrozumieć, w jaki sposób to działa, jak myśleć niezależnie i jak chronić swoje prawa przed przemocą reżimu.
